29 Sep 13 İş işten geçti / Jean Paul Sartre

Sahaflarda gezinirken “Aaa Sartre’ın böyle bir romanı da mı varmış?” diyerek tesadüfen görüp aldığım 146 sayfalık bir kitap “iş işten geçti”. Sartre’ın bildik tazrzının oldukça dışında, rahatça tiyatro oyunu yapılabileceğini düşündüğüm (belki de yapılmıştır) okuyucuyu pek de zorlamayan ancak düşündüren bir roman.

Sizlere kötü haberim maalesef öteki dünyada da bürokrasi var, iyi haberim ise öteki taraftaki yasalar ve görevliler oldukça merhametli. Ölümden sonra bir hata sonucu hayattayken tanışması gereken ama idari bir hata sonucu tanışamamış Eve ve Pierre’e (madde 140 gereği) 24 saat süre içinde aşklarını her tür kişisel çıkarın üzerinde tutarak korumalarını koşuluyla hayata şartlı dönüş yaptırılır. Eğer aşklarını korurlarsa hayatlarına bir çift olarak devam edebileceklerdir.

“Madde 140: Şayet birbiri için yaratılmış olan bir çift, idareye ait bir hata yüzünden, sağlıklarında karşılaşamamışlarsa, haksız yere mahrum edildikleri aşkı gerçekleştirmek ve müşterek hayatlarını yaşamak üzere yeryüzüne dönmek isteğinde bulunabilirler ve bazı koşullar altında buna izin alabilirler.”

Romanı çok sevmekle beraber konu ve gidişat bakımındanı biraz yerli film tadında buldum. Birbirlerinden farklı sınıflarda yaşayan insanlar bir araya gelebilir mi? Çevremiz ve seçimlerimiz ilişkilerimizi nasıl yönlendirir? Geriye dönsek bazı şeyleri değiştirebilir miydik? Sartre romanda bu sorulara cevap arıyor. Ölülerin bu konudaki ortak görüşü çok net; “madem ki ölüyoruz, ziyan olacak yaşantımız, elbette boşa harcanacak”. Benim ise kesin olarak diyebileceğim tek şey hayat veya ölüm bize bir şans tanıdığı zaman en azından Samuel Beckett’in da önerdiği gibi önce dansedip, sonra düşünmekte fayda var.